ΠΑΡΕΚΚΛΗΣΙ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΤΗΣ ΧΡΥΣΟΣΠΗΛΙΩΤΙΣΣΑΣ

ΠΑΡΕΚΚΛΗΣΙ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΤΗΣ ΧΡΥΣΟΣΠΗΛΙΩΤΙΣΣΑΣ

Το παρεκκλήσι της Παναγίας της Χρυσοσπηλιώτισσας βρίσκεται στα νότια του χωριού, σε
απόσταση 5km περίπου από το χωριό των Κυβίδων. Είναι κτισμένο στη ράχη ενός θεόρατου
βράχου, με πολλούς σπήλιους, που ελάχιστοι μέχρι σήμερα τόλμησαν να τους επισκεφθούν.
Σήμερα, υπάρχει μονοπάτι που οδηγεί σε δύο από αυτούς.
Λέγεται ότι, πίσω από το Ιερό της Εκκλησίας (της αρχαιότερης που υπήρχε στο σημείο) υπήρχε μια
μικρή τρύπα, από την οποία, αν έριχνες ένα πορτοκάλι, κυλούσε και κατέβαινε κάτω στους
σπήλιους και από ‘κει στο ποτάμι.
Κάποτε, ένας τολμηρός νέος, προσπάθησε να μπει στους σπήλιους, πολύ πριν γίνει το μονοπάτι.
Καθώς κατέβαινε, μια πέτρα, από την οποία πιάστηκε, ξεκόλλησε και έπεσε. Άρχισε να κατρακυλά,
πιάστηκε σε μια καππαρκά αλλά δεν κρατήθηκε και κύλησε μέχρι τον ποταμό αναίσθητος.
Κατέβηκαν τότε οι χωριανοί στο ποτάμι, έσφαξαν ένα τράγο και τον τύλιξαν μέσα στο ζεστό δέρμα
του. Μετά τον μετέφεραν με ένα πρόχειρο φορείο στο χωριό, έμεινε στο στρώμα αρκετό καιρό και
έγινε καλά.
Η παλαιά εκκλησία κτίστηκε κατά το 1000 μ.Χ. Δεν είναι γνωστό πόσες φορές χαλάστηκε και
ξανακτίστηκε. Η τελευταία, την οποία θυμούνται πολλοί, ήταν βασιλικού ρυθμού και πιο μεγάλη
από τη σημερινή. Στη στέγη της, που ήταν παρόμοια με αυτή της Μονής Παναγίας της
Τροοδίτισσας, βλάστησε μια τρεμιθιά, που έγινε η αιτία ν’ αρχίσει να χαλά η στέγη, να μπαίνουν
μέσα νερά και κινδύνευε με κατάρρευση.

Η εκκλησιαστική επιτροπή, αποτελούμενη από τον αοίδιμο Παπά Αδάμο, Ευστάθιο Χ’’Δημήτρη,
Χρίστο Σάββα και Στυλιανό Αντώνη, αφού ζήτησαν τη σχετική Άδεια από τον τότε Μητροπολίτη
Κιτίου Νικόδημο Μυλωνά, την χάλασαν τελείως και την ξανάκτισαν.
Όλην την εργασίαν, σχέδια, επίβλεψιν, εκτέλεση ανέλαβε ένας καλός κτίστης του χωριού, ο Λοΐζος
Κωνσταντή έναντι του ποσού των ₤250, κατά το 1929 – 1930. Της έδωσε ένα απλό σχήμα
βυζαντινού ρυθμού. Τα εγκαίνιά της έγιναν μετά από 40 χρόνια, στις 13 Οκτωβρίου 1968, από
διάφορους ευσεβείς χριστιανούς από τα χωριά της περιοχής Μόρφου, χοροστατούντος του τότε
Πανιερωτάτου Μητροπολίτου Κιτίου κ.κ. Ανθίμου.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, τα τελευταία χρόνια έχει κατασκευαστεί και μονοπάτι της φύσης, το οποίο
αρχίζει από τον κύριο δρόμο και οδηγεί στο Παρεκκλήσι της Παναγίας.
Στο παρεκκλήσι της Παναγίας της Χρυσοσπηλιώτισσας γίνεται μεγάλη πανήγυρη 2 φορές τον χρόνο,
την Τρίτη της Διακαινησίμου και στις 15 Αυγούστου.